Dat je een heuse natuurwandeling kunt maken door je eigen wijk, wie had dat gedacht? Langs een mooie beek, oude bomen en allerlei bloemen en planten. Eigenlijk alles wat je van de natuur verwacht… Je vindt het tussen de rand van Heusdenhout en de A27.
Werkgroep Groen Heusdenhout organiseerde hun eerste natuurwandeling voor geïnteresseerden op 25 juni. Met 25 personen lopen we de route van een paar kilometer onder leiding van de lokale flora- en faunakenners Jacques, Koos, Charles en Piet.
Veel plantensoorten
De wandeling start bij de Kemelstede. Jacques vertelt dat in een gewone straat, op een stukje van nog geen 100 m², soms wel 50 à 60 verschillende soorten planten voorkomen. We zien onder andere sint-janskruid en verbena. Planten die goed tegen droogte kunnen én insecten een goede dienst bewijzen.
Langs het water
Ter hoogte van Kemelstede 251 (de garageboxen) blijkt een doorgang in het groen te zitten. Hierachter schuilt de Molenleij. In het water zien we een bruine vlek, kwelwater aldus Jacques. Kwel is grondwater uit de bodem dat onder druk aan de oppervlakte komt. Doordat het kalk- en ijzerhoudend is, is het bijvoorbeeld een prettige plek voor de waterviolier en watergentiaan. Ook zien we hier pijlkruid, herkenbaar aan het pijlvormige blad.
Op de kant, langs het pad, groeit penningkruid, een belangrijk plantje voor salamanders, omdat ze hieronder hun eitjes kunnen leggen. We zien enkele vlinders, maar op deze mooie zomeravond ontbreekt het icarusblauwtje. Normaal kun je die hier wel zien, want de vlinder legt graag zijn eitjes op de rolklaver die hier nu in bloei staat.
Ondertussen vliegen er meerdere staartmezen over en vertelt Jacques dat er hier veel verschillende vogels leven, zo ook tjiftjafs en groenlingen.
Kalkrijke grond
Na een kort stukje langs de Molenleij, komen we bij een afslag naar links. Hier zien we een heuvel met bomen. Deze heuvel is opgebouwd uit bepaalde stenen die kalk afgeven. Daardoor ontstaat er hier een bijzonder stukje natuur dat we normaal niet zien in West-Brabant. Het lijkt qua flora meer op de duinen en Limburg: schrale grond en veel zand waardoor planten als knolsteenbreek en kartuizeranjer hier goed gedijen.
Een greep uit de planten die we zoal tegengekomen zijn: mierikswortel, geel walstro, moerasspirea, muskuskaasjeskruid, blazenstruik, teunisbloem, beemdooievaarsbek, wilde marjolein en klaprozen.
Wild
We lopen een bochtje om en zien daar de snelweg met het kunstwerk de ‘Trechterman’. We vervolgen de wandeling rechtsaf, over een smal paadje dat over het water gaat. De Molenleij stroomt vanaf de overkant van de snelweg, eronderdoor, hier de wijk in. Langs die watergang is met een loopplank een doorgang voor wilde dieren gemaakt. Onder andere vossen vinden hier hun veilige route naar de andere kant van de snelweg.
Moeras
Iets verderop komen we weer in een heel andere omgeving, meer moerasachtig gebied, nu overgroeit met riet. Hierdoor krijgt de rietorchis helaas geen kans meer. Als het riet door vaker maaien weer teruggedrongen wordt krijgt deze prachtig bloeiende plant weer meer kansen. We zien hier in ieder geval wel blauwbloeiend slangenkruid, roze valeriaan en gele moerasklaver. Overigens heeft maaien zo zijn voor- en nadelen. Wanneer je niet maait wordt het grasland hier allemaal bos. Maai je te vroeg , dan krijgen de bloemen geen kans om zaad te zetten en zich voort te planten. Dit heeft weer een negatieve invloed op insecten en rupsen, bijvoorbeeld. Het is zoeken naar een goede balans.
Tuinen
Wanneer we het bruggetje overgaan naar de Heerbaan zit de wandeling er alweer bijna op. Bij Kindertuinen De Molenleij krijgen we uitleg over wat er gedaan wordt door de kinderen die daar een eigen moestuintje onderhouden. We eindigen vervolgens bij Leonie’s Paradijstuin. Koos sluit af met een korte speech en doet nog een oproep voor vrijwilligers voor de werkgroep (meld je aan via een mail aan Koos; k.de.jongh@planet.nl). De aanwezigen praten, onder genot van een kopje verse muntthee en cake, nog even na over de wandeling en de nieuwe indrukken.
Editie 121 - sept 2025 - geschreven door: Karin Vermeulen – van de Wiel